Não là bộ phận quan trọng của hệ thống thần kinh, đóng vai trò quan trọng trong mọi hoạt động của cơ thể và tâm lý con người. Khi não gặp tổn thương gây các bệnh về não thường ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thế chất và tinh thần của người bệnh. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị hiệu quả bạn có thể tin tưởng vào khả năng cải thiện sức khỏe não và chất lượng cuộc sống khi được chẩn đoán và điều trị đúng hướng.
Vai trò của bộ não
Não là một trong những cơ quan quan trọng và phức tạp nhất trong cơ thể con người, với hơn 100 tỷ tế bào thần kinh cùng hàng nghìn tỷ kết nối, được gọi là khớp thần kinh.
Bộ não gồm nhiều phần chức năng chuyên biệt:
- Vỏ não: Là lớp tế bào ngoài cùng của não, nơi suy nghĩ và điều khiển các phản xạ ban đầu bắt đầu.
- Thân não: Nằm giữa tủy sống và phần còn lại của não, điều khiển các chức năng cơ bản như thở và ngủ.
- Các hạch nền: Cụm cấu trúc ở trung tâm của não, kết nối thông tin giữa các vùng não khác nhau.
- Tiểu não: Nằm ở đáy và phía sau não, điều khiển vận động và thăng bằng của cơ thể.
- Bộ não được phân chia thành nhiều phần nhỏ hơn:
- Thùy trán: Đảm nhiệm chức năng giải quyết vấn đề, phán đoán và điều khiển vận động.
- Thùy đỉnh: Quản lý cảm giác, chữ viết tay và định vị cơ quan trong cơ thể.
- Thùy thái dương: Liên quan đến trí nhớ và thính giác.
- Thùy chẩm: Xử lý thị giác của não.
- Bên ngoài, não được bảo vệ bởi màng não và hộp sọ (cranium) giúp bảo vệ khỏi chấn thương.
Các bệnh về não thường gặp
Có một số bệnh về não thường gặp như:
Bệnh động kinh:
Động kinh là tình trạng khi não phát ra các tín hiệu điện không bình thường, dẫn đến các cơn co giật. Nguyên nhân của bệnh này có thể do yếu tố gen, chấn thương não hoặc các vấn đề sức khỏe khác. Biểu hiện của động kinh có thể biến động từ nhẹ đến nặng.
Bệnh Alzheimer:
Alzheimer là một trong những loại bệnh mất trí nhớ nghiêm trọng nhất. Bệnh này tiến triển theo thời gian và gây tổn thương não, ảnh hưởng đến khả năng tư duy, giao tiếp và hoạt động hàng ngày. Nguyên nhân chính của Alzheimer là tích tụ các protein bất thường trong não. Hiện tại, điều trị chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng và hỗ trợ nhận thức.
Bệnh Parkinson:
Bệnh Parkinson là một rối loạn thần kinh cơ bản, thường gặp ở người già. Các triệu chứng bao gồm run chân, cơ thắt, mất cân bằng, và xuất phát từ sự suy giảm của tế bào sản xuất dopamine trong não.
Bệnh đau nửa đầu Migraine:
Đau nửa đầu Migraine gây ra cảm giác đau đầu dữ dội và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bệnh này thường là kết quả của sự mở rộng không đối xứng của các mạch máu.
Suy giảm trí nhớ:
Suy giảm trí nhớ là tình trạng suy giảm khả năng tư duy và nhận thức của não bộ. Nguyên nhân có thể bao gồm chấn thương não, thiếu máu não hoặc các vấn đề về mạch máu não.
Tất cả các bệnh về não đều tiềm ẩn nguy cơ đến sức khỏe và có thể gây ra sự suy giảm nghiêm trọng trong các hoạt động hàng ngày. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học và các phương pháp điều trị mới, triển vọng điều trị các bệnh về não ngày càng tích cực. Điều này đồng nghĩa rằng người bệnh có thể tin tưởng vào khả năng cải thiện sức khỏe não và chất lượng cuộc sống khi được chẩn đoán và điều trị đúng hướng.
Các triệu chứng cảnh báo bệnh về não
Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến của khối u não:
Đau đầu: Đau đầu trầm trọng là một triệu chứng thường gặp, chiếm khoảng 50% số bệnh nhân mắc u não. Thường thấy đau nhiều vào buổi sáng hoặc ban đêm, đau dai dẳng và lặp lại hàng ngày. Ở trẻ em, dấu hiệu này có thể biểu hiện qua việc từ chối ăn, quấy khóc, ngủ ít hoặc vật vã.
Nôn và buồn nôn: Bệnh nhân mắc u não thường gặp các triệu chứng nôn mửa và buồn nôn, thường đi kèm với đau đầu. Thường thấy các triệu chứng này vào buổi sáng, và sau mỗi cơn nôn, bệnh nhân thường cảm thấy mệt mỏi hơn nhưng ít đau đầu hơn.
Giảm thị lực và phù gai thị: Đây là các dấu hiệu nặng thường gặp trong tăng áp lực nội sọ. Khi nghi ngờ có tăng áp lực nội sọ, cần kiểm tra đáy mắt để xác định vì phù gai thị có thể dẫn đến mất thị lực.
Các triệu chứng khác:
- Bán manh: Gặp khi u chèn vào cửa dày thị giác hoặc giải thị giác.
- Liệt vận nhãn: Thường gặp khi liệt dây thần kinh VI, thường biểu hiện qua lác trong.
- Hội chứng parinaud: Thường xảy ra khi u chèn vào cuống não hoặc vùng tuyến tùng.
- Rung giật nhãn cầu: Thường gặp ở bệnh nhân mắc u ở hố sau.
- Kích thước vòng đầu tăng bất thường: Ở trẻ em, việc không có các triệu chứng khác như đau đầu, nôn mửa có thể biểu hiện qua kích thước vòng đầu tăng lên bất thường, các khớp sọ giãn rộng và da đầu căng.
- Mất kiểm soát hành vi: Biểu hiện này có thể dẫn đến đi lại loạng choạng, rối loạn thăng bằng, rối tầm và liệt các dây thần kinh sọ não.
- Căng thẳng kéo dài và trầm cảm: Biểu hiện cáu gắt, mệt mỏi, căng thẳng, dễ kích động, kém tập trung, ngủ nhiều hoặc luôn ở trạng thái buồn ngủ cũng là một trong những dấu hiệu cần chú ý.
- Yếu liệt và tê bì: Cảm giác yếu liệt, tê bì, và cảm giác kiến bò ở bàn tay, bàn chân, thường có xu hướng một bên thân người.
Các phương pháp kiểm tra hình ảnh bộ não
Có nhiều phương pháp kiểm tra hình ảnh não, bao gồm:
- Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết của não và hộp sọ thông qua máy quét và máy tính.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI scan): Sử dụng sóng vô tuyến trong từ trường để tạo ra hình ảnh rõ ràng về não và các bộ phận đầu.
- Chụp động mạch não: Bác sĩ tiêm thuốc cản quang vào mạch máu, giúp hình ảnh của các động mạch nổi rõ lên trong phim x-quang.
- Chụp mạch cộng hưởng từ mạch máu não (MRA): Chụp cụ thể các động mạch não để phát hiện các vấn đề như cục máu đông hoặc đột quỵ.
- Chọc dò tủy sống (lấy dịch tủy sống): Sử dụng kim tiêm để lấy mẫu dịch tủy sống để phân tích, thường được thực hiện khi nghi ngờ viêm màng não.
- Điện não đồ (EEG): Theo dõi hoạt động của não thông qua các điện cực đặt trên da đầu, giúp chẩn đoán các rối loạn như động kinh.
- Kiểm tra rối loạn nhận thức: Kiểm tra khả năng giải quyết vấn đề, trí nhớ và các chức năng não khác thông qua các bài kiểm tra thường gặp.
- Sinh thiết não: Lấy mẫu mô não để chẩn đoán các tình trạng hiếm gặp, thường chỉ được thực hiện khi cần thông tin cụ thể cho phương pháp điều trị.
Bệnh viện nào chuyên về não?
Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ bệnh viện khám chuyên về não uy tín tại TPHCM, dưới đây là một số gợi ý:
Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM (cơ sở 1)
Địa chỉ: 215 Hồng Bàng, Phường 11, Quận 5, TP HCM
Bệnh viện Nhân dân 115
Địa chỉ: 527 Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10, Hồ Chí Minh
Bệnh viện Nhân dân Gia Định
Địa chỉ: Số 1 Nơ Trang Long, Phường 7, Quận Bình Thạnh, TP HCM
Bệnh viện Chợ Rẫy
Địa chỉ: 201B Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5, TP HCM
Những địa chỉ này là những cơ sở y tế có uy tín và có đội ngũ chuyên gia thần kinh có kinh nghiệm, có thể cung cấp các dịch vụ khám và điều trị cho các vấn đề liên quan đến thần kinh và các bệnh về não bởi các bác sĩ đầu ngành.
Xem thêm:
- Chụp não ở bệnh viện nào tốt nhất hiện nay?
- Bệnh viện nào chữa zona thần kinh tốt nhất?