Hiện nay, mô hình chăn nuôi trên cả nước ngày càng đa dạng và phong phú, đặc biệt là chăn nuôi gia súc quy mô nhỏ. Đó là điều mà nhiều nông dân hoặc hộ gia đình lo lắng. Vậy làm thế nào để tận dụng những mô hình chăn nuôi này để nâng cao hiệu quả kinh tế?
Bài viết dưới đây giới thiệu đến bạn những giống vật nuôi (trên cạn) phù hợp với không gian nhỏ hẹp nhưng cho hiệu quả kinh tế cao.Chăn nuôi quy mô nhỏ là hình thức chăn nuôi quy mô nhỏ diễn ra chủ yếu ở các hộ nông dân, còn nhỏ lẻ, dưới mức chăn nuôi trang trại, do lao động trong gia đình điều hành là chủ yếu. Điều hành bởi một hộ gia đìnhỞ Việt Nam, hình thức chăn nuôi phổ biến theo hướng này là chăn nuôi gia súc, gia cầm như gà, vịt, lợn, bò… góp phần cải thiện đời sống xã hội của người nông dân.
1. Nuôi bồ câu thịt
Nuôi bồ câu là loại dễ nuôi. Chiếm ít không gian hơn, kiếm được thu nhập cao và nhận được nhiều lợi ích chăn nuôi hơn so với gà và vịt. Kỹ thuật nuôi chim bồ câu rất đơn giản. Họ chỉ cần một ngôi nhà sạch sẽ, thoáng mát và thức ăn thích hợp. Bồ câu lớn rất nhanh. Mỗi cặp bồ câu trưởng thành có thể đẻ 7-8 lứa trứng, giá khoảng 110.000-130.000 đồng/cặp.Chim bồ câu là loài có giá trị dinh dưỡng cao và ngày càng được ưa chuộng nên việc nuôi chim bồ câu làm thức ăn là một ý tưởng hợp lý khi nhà ở có không gian nhỏ hẹp. Diện tích nuôi bồ câu khoảng 1m2 cho 2-3 cặp.
2. Nuôi cừu và dê nhỏ
Thịt dê, thịt cừu có giá bán trên thị trường khá cao, khoảng 100.000 - 20.000 đồng/kg nên người chăn nuôi lãi khá cao. Vốn ban đầu chỉ cần 10-20 triệu là mua được 1-2 cặp về nuôi tiếp. Nuôi dê cừu cũng chở được. Thức ăn chủ yếu là cỏ và phế phẩm nông nghiệp. Vì vậy, khi nuôi có thể tiết kiệm thức ăn cho dê, cừu.Diện tích nuôi dê, cừu cũng khá ít. Diện tích nhỏ khoảng 0,5-1,2 m2, diện tích lớn khoảng 3-4 m2 tùy loại. Dê, cừu mỗi năm có thể đẻ khoảng 6 - 8 lứa và sau khi nuôi khoảng 5 - 6 tháng là có thể xuất bán. khi nuôi dê, cừu Có thể phát triển chăn nuôi theo hướng lâu dài để xây dựng quy mô lớn hơn theo thời gian. để đầu tư và lợi nhuận tăng dần.
3. Nuôi lợn thả
Nhu cầu tiêu thụ thịt lợn luôn là số 1 trên thị trường, thịt lợn đã quen thuộc và trở thành thực phẩm không thể thiếu đối với người tiêu dùng. Lợi nhuận thịt lợn xấp xỉ 50.000-10.000 đ/kg. Chuồng lợn tương đối dễ làm và lợn cũng dễ nuôi. Thức ăn cho heo có thể kết hợp cám và thức ăn tự nhiên (chuối) để tiết kiệm chi phí, heo tăng trưởng hiệu quả.Diện tích chuồng được chia theo mật độ nuôi thường từ 0,7-1 m2/con, mật độ nuôi/chuồng cần thay đổi để lợn dễ sinh trưởng. Nông dân có thể xây dựng các lồng nhỏ với ít không gian và nhiều loại lồng để bán theo lứa. Phân bố các lồng hợp lý để tránh sử dụng sai không gian. Mô hình nuôi lợn này tương đối dễ quản lý, nuôi lợn lâu nên mang lại hiệu quả thiết thực cho người chăn nuôi.
4. Nuôi gà thả vườn
Thịt gà luôn là món ăn yêu thích của hầu hết mọi người. Nuôi gà ta tương đối dễ, không tốn nhiều công chăm sóc mà gà lại dễ bán, lợi nhuận ổn định nên nuôi gà đẻ đang là hình thức được nhiều người lựa chọn.Diện tích nuôi gà khoảng 1 con/m2 (gà 4-5 tháng tuổi), bà con có thể làm một khu vườn nhỏ để nuôi gà hiệu quả hơn và quản lý đàn gà dễ dàng hơn. Chi phí mua gà không nhiều, chỉ 100.000-250.000 đồng/cặp tùy con. Gà ta nuôi bằng cám viên cho thịt thơm ngon, bổ dưỡng. Do đó, việc tiêu thụ thịt gà cũng tương đối dễ dàng.Ngoài nuôi gà ăn cỏ Người ta cũng có thể kết hợp những ngôi nhà nhỏ khoảng 5-10 m2 cho 10-20 con chim để chúng giao phối với trứng. Mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn khi nuôi. Phong cách nuôi gà thả vườn đã và đang rất phổ biến trong ngành chăn nuôi hiện nay. Hầu hết chúng được nuôi trong các hộ gia đình có quy mô vừa và nhỏ.
5. Nuôi chim cút đẻ trứng
Nuôi chim cút lấy trứng mang lại hiệu quả kinh tế cao do chi phí đầu tư thấp, ít tốn công chăm sóc và khả năng kháng bệnh cao. Chim cút nuôi có thể cho vào lồng ấp và lồng trên.Chuồng có đường kính 1-1,5m2, cao 0,4m có thể nuôi 200-250 cút/tuần, 150-200 cút 2 tuần, 100-150 cút 3 tuần,… Giá chim cút rơi vào khoảng 200- 1.000 đồng/quả tùy theo thời điểm lớn nhỏ, ví dụ nuôi 3.000 con cút, đầu tư khoảng 60-80 triệu đồng, mỗi năm lãi 80-120 triệu đồng.Nhìn chung, nuôi chim cút khá đơn giản và chiếm rất ít không gian. Vì vậy, mọi người có thể xem xét các kế hoạch nhân giống cho thế hệ này. Lợi nhuận từ nuôi chim cút tương đối ổn định và về lâu dài có thể trở thành một doanh nghiệp lớn để phát triển mô hình nuôi chim cút.
6. Nuôi hươu lấy nhung
Nuôi hươu tự lực là mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao. nhưng không cần nhiều không gian đó cũng là lời khuyên cho mọi người.Người ta có thể làm chuồng theo kiểu lồng hẹp trong phòng, hoặc làm chuồng rộng để nhốt nhiều con, mật độ hươu đực trong chuồng khoảng 6 m2/con.Trong thức ăn, người ta có thể tận dụng thân cây họ đậu, lá mít, lá chuối, lá sung, bắp, lá mía, cỏ voi, thân khoai lang, củ khoai lang, rau muống, sắn dại. Lá nha đam, nak nak, lá khế, đu đủ, bí đỏ, mần trầu, cỏ mần trầu, rau má, lá bưởi da đỏ…. Ngũ cốc rất phong phú và dễ kiếm.Nếu được chăm sóc tốt, từ 14 - 15 tháng tuổi, hươu sao bắt đầu cho thịt mềm như nhung. Trung bình một con có thể cho 1 - 2 lứa nhung, 400 g - 1 kg một cặp.Nhung hươu có nhiều công dụng y học, được nghiên cứu để chữa nhiều bệnh khác nhau, tăng cường sức mạnh cơ bắp, làm nhanh lành vết thương, tăng nhu động đường tiêu hóa, chữa rối loạn cương dương, rối loạn cương dương, hiếm muộn, nâng cao tuổi thọ… Một lạng nhung hươu có giá từ 1.200.000 - 1.400.000 đồng.Nuôi nhung hươu là mô hình kinh doanh nhỏ tại nhà rất hiệu quả.
7. Nuôi lươn trong ao xi măng
Với mô hình nuôi lươn trong ao xi măng không cần sử dụng ao bùn như trước đây. Ngoài ra nuôi lươn trong ao xi măng còn có những ưu điểm như nuôi mật độ cao, dễ chăm sóc, kiểm soát số lượng. Tránh tình trạng lươn biến mất hoàn toàn như nuôi trong ao bùn.Người dân có thể tận dụng chuồng lợn cũ để cải tạo hoặc xây mới gần nhà. Diện tích mỗi bể chỉ khoảng 4-6 m2, nếu thu mua 1.500 con lươn/kg thì mật độ thả 1.000-1.500 con/m2.Thức ăn của lươn là các loại cá tạp có giá trị kinh tế thấp. Ngũ cốc xay và nấu chín phụ phẩm từ nhà máy chế biến như bã bia, bánh dầu lạc dầu dừa… Sử dụng nguyên liệu và thức ăn lươn tự sản xuất có thể tiết kiệm 30-50% tổng chi phí. Sau khi nuôi khoảng 6 tháng, lươn đạt trọng lượng khoảng 0,2 - 0,3 kg/con là có thể bắt bán.
8. Nuôi dúi
Hiện việc nuôi dúi chỉ cần dùng rất ít diện tích đất nhưng mang lại thu nhập cao và nhanh. Với 150m2 nền được chia thành 300 ô để nuôi nhốt dúi. Cứ 4 viên gạch vuông 50cm được dựng lên, ghép lại và kết dính bằng keo dán là được một ô vuông, nhốt 1- 2 con dúi. Con dúi, dân gian hay gọi là chuột rừng, là dòng ăn tạp.
Vậy nên thức ăn cho dúi cũng chỉ là tre, mía, bắp, khoai sắn hoặc các loại củ… Mà những thứ ấy thì ở vùng Đông Trường sơn này, mùa nào cũng sẵn. Giống thì dùng giống Mốc lớn Việt Nam, rất thích nghi với điều kiện khí hậu vùng này.
