Nếu bạn bắt chuyện với một ai đó trên đường và hỏi, "bạn có biết vẽ không", câu trả lời mà hầu hết mọi người sẽ đưa ra là, "có". Hầu hết (nếu không phải tất cả) mọi người đều biết cách vẽ các vật thể cơ bản và biết rằng điểm khởi đầu để vẽ là một cây và một mảnh giấy. Rất nhiều người sẽ biết cách sử dụng bút để có được một đường thẳng hoặc thêm quả bóng nhưng không phải ai cũng có thể vẽ sinh động được giống một bức ảnh hoặc giống một mô hình đời thực.
Đây là một cách khác để chứng minh sự khác biệt giữa kỹ năng và khả năng. Mọi người thường sử dụng hai từ này theo cách có thể thay thế cho nhau, tuy nhiên chúng có ý nghĩa rất khác nhau.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét những khác biệt quan trọng giữa kỹ năng và khả năng, tại sao nhà tuyển dụng phải hiểu sự khác biệt giữa kỹ năng và khả năng, phát triển sự hiểu biết nhiều hơn về kỹ năng và hiểu rõ hơn về khả năng.
Tại Sao Nhà Tuyển Dụng Cần Hiểu Sự Khác Nhau Giữa Kỹ Năng & Khả Năng
Hiểu biết về kỹ năng, khả năng và kiến thức là điều cơ bản trong việc xác định nhu cầu đào tạo và phát triển nhân viên. Một trong những khía cạnh quan trọng để giữ chân nhân viên của bạn là cách bạn phát triển họ và điều đó bắt đầu bằng việc hiểu họ đang thiếu những gì để hoàn thành tốt hơn công việc của họ.
Ví dụ: phân tích những sự thiếu hụt trong các kỹ năng là một trong những điều quan trọng nhất mà bạn có thể làm để đánh giá kỹ năng của nhân viên và xem những điều còn thiếu điều nên được hoàn thiện trong suốt thời gian của họ tại doanh nghiệp. Phát triển các kỹ năng cũ và học các kỹ năng mới là một quá trình liên tục và sẽ giúp nhân viên gặt hái được phần thưởng nhiều hơn qua các năm.
Việc có thể nhận ra đâu là sự thiếu hụt trong kỹ năng và khả năng sẽ giúp nhà tuyển dụng khai thác điểm mạnh và sắp xếp nhân viên với những vai trò phù hợp và bình đẳng, tránh đặt họ vào những vai trò mà họ không phù hợp. Điều này gây ra nhiều vấn đề bao gồm sự suy giảm tinh thần của nhân viên và những đánh giá không tốt từ phía lãnh đạo.
Kỹ Năng Là Gì?
Kỹ năng là sự thể hiện kiến thức, năng lực và khả năng để thực hiện một nhiệm vụ. Kỹ năng được phát triển thông qua cuộc sống và kinh nghiệm làm việc và cũng có thể học được thông qua học tập. Trong nhiều trường hợp, kỹ năng là thứ sẽ dễ tiếp cận với một số người hơn những người khác vì nó có thể áp dụng cho những thứ như sự khéo léo, khả năng thể chất và trí thông minh.
Câu nói “Bạn không thể giỏi mọi thứ” là một cách nói khác của “Bạn không có kỹ năng giỏi trong mọi thứ”.
Kỹ năng trong công việc đề cập nhiều hơn đến thực tế rằng bạn có đủ năng lực để hoàn thành một vai trò cụ thể. Ví dụ, Steve là một thợ làm bánh. Anh ấy có kiến thức về các thành phần và công thức nấu ăn trong khi khả năng của anh ấy có thể đo lường cẩn thận các thành phần và nướng một cách chính xác. Kỹ năng của anh ấy là trang trí bánh và tạo kiểu dáng độc đáo cho bánh sinh nhật nói riêng. Đây là sự kết hợp của các kỹ năng và khả năng.
Ngoài ra còn có một loạt các kỹ năng khác nhau theo cách phân loại đơn giản, ví dụ:
Kỹ năng sống
Đây là những kỹ năng có thể được chuyển từ công việc này sang công việc khác, các sự kiện và tình huống trong cuộc sống.
Kỹ năng lãnh đạo
Những kỹ năng chính tạo nên một nhà lãnh đạo tuyệt vời là gì và những kỹ năng nào có thể được phát triển cho mục đích lãnh đạo.
>>> Tham Khảo: Kỹ Năng Phê Bình Tích Cực
Kỹ năng tổ chức
Hiểu cả đầu vào và đầu ra và kết quả tương ứng là chìa khoá của kỹ năng tổ chức.
Các Ví Dụ
Những kỹ năng nghề nghiệp
Kĩ năng công nghệ: Đây có thể là sự thành thạo máy tính hoặc kiến thức phần mềm.
Kỹ năng giao tiếp bằng lời nói: Việc sử dụng ngôn ngữ để truyền đạt thông tin.
Kỹ năng giao tiếp bằng văn bản: Việc sử dụng các kỹ năng để truyền tải một thông điệp dưới dạng văn bản.
Những kĩ năng thuyết trình: Cung cấp và trình bày các bài thuyết trình hiệu quả và hấp dẫn cho nhiều đối tượng khác nhau.
Kỹ năng tổ chức: Làm thế nào để có một hệ thống và tạo ra hiệu quả.
Kỹ năng lãnh đạo
Tư duy phản biện: Việc hình thành khái niệm, áp dụng, phân tích, tổng hợp và / hoặc đánh giá thông tin thu thập hoặc được tạo ra từ quan sát, kinh nghiệm, phản ánh, lý luận hoặc giao tiếp, như một hướng dẫn cho niềm tin và hành động.
Những kỹ năng giao nhiệm vụ: Việc chuyển giao trách nhiệm từ người quản lý sang cấp dưới và đảm bảo rằng công việc / quy trình được thực hiện và giao phó cho đúng người.
Kỹ năng giao tiếp: Khả năng giao tiếp và tương tác với người khác.
Kỹ năng quản lý: Triển khai những người có kỹ năng tốt nhất để làm công việc tốt nhất cho tổ chức và nhóm của họ.
Khả năng lập ngân sách: Quy trình quản lý và theo dõi thu chi.
>>> Tham Khảo: Coaching Dành Cho Lãnh Đạo
Kỹ năng sống
Nuôi dạy con cái: Kinh nghiệm, kiến thức và trực giác để làm cha mẹ yêu thương.
Đồng cảm: Khả năng nhận biết cảm xúc và chia sẻ quan điểm với người khác.
Động lực: Những hành động bạn thực hiện để đạt được kết quả mong muốn.
Kiểm soát căng thẳng: Hiểu được tác nhân gây ra là gì và sử dụng các kỹ thuật như thiền, quản lý thời gian và liệu pháp để kiểm soát căng thẳng một cách hiệu quả.
Tổ chức, sắp xếp trong nhà: Biết cách giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, ngăn nắp.
Tổ chức cuộc sống: Cách sử dụng hiệu quả thời gian, năng lượng, sức lực, trí lực, không gian thể chất để đạt được kết quả mong muốn.
>>> Tham Khảo: Deep Work Tăng Hiệu Suất Công Việc
Khả Năng Là Gì?
Khả năng thường được coi là một tài năng hoặc kỹ năng đặc biệt để làm một cái gì đó. Bạn sẽ nghe thấy điều này về những tài năng phi thường rất nhiều, "họ có một khả năng thiên bẩm". Khả năng thường là thứ mà bạn được sinh ra và được ban tặng về mặt di truyền. Ví dụ, một vận động viên bơi lội vĩ đại như Michael Phelps có lợi thế di truyền rất lớn so với các đối thủ của mình trong khi anh ấy rèn luyện kỹ năng của mình bằng việc luyện tập chăm chỉ hàng ngày để trở thành vận động viên bơi lội giỏi nhất Thế vận hội.
Ví dụ trên vẫn chưa rõ ràng và có thể khiến bạn có sự xáo trộn giữa kỹ năng và khả năng. Tuy nhiên, về bản chất, chúng có liên quan với nhau, chúng được thiết kế để cung cấp một chức năng cụ thể nhưng chúng khác nhau và điều đó thực sự quan trọng.
Kỹ năng là những gì bạn có thể phát triển và khai thác. Khả năng là có một cái gì đó từ khi sinh ra và khó phát triển hơn. Trong ví dụ trên, Phelps được may mắn về mặt di truyền với chiều cao và kích thước bàn chân của anh ấy (hoàn hảo cho một vận động viên bơi lội) nhưng cũng có những thứ tinh tế và quan trọng hơn như số đo cơ thể, dung tích phổi và ngưỡng axit lactic. Kỹ năng của anh ấy là cải thiện các cú vỗ nước, lặn, đập chân,.. của mình.
Một cách nhìn khác về khả năng là, khả năng có nghĩa là bạn có đủ năng lực để làm điều gì đó. Mặt khác, một kỹ năng là có thể làm tốt điều gì đó. I E. Michael là một vận động viên bơi lội bẩm sinh, nhưng nhờ luyện tập chăm chỉ mà anh ấy đã trở thành nhà vô địch.
Các Ví Dụ
Khả năng nghiên cứu: Cách chúng ta tìm kiếm thông tin, thu thập, phân tích và giải thích nó.
Giải quyết vấn đề: Cách chúng ta xử lý những thách thức và tìm ra giải pháp trong những khoảnh khắc khó khăn.
Nghệ thuật: Cách chúng tôi tạo ra nghệ thuật dưới mọi hình thức. Từ nhiếp ảnh đến vẽ hoặc điêu khắc.
Thủ công: Cách chúng ta sử dụng đôi tay của mình để tạo ra thứ gì đó từ rất ít hoặc đôi khi không có gì.
Nói trước công chúng: Tài năng đứng trước nhiều người một cách tự tin - một số người tự nhiên có được điều này ngay từ ngày đầu tiên trong đời.
Đàm phán: Làm thế nào để giao tiếp hiệu quả giữa hai bên có quan điểm khác nhau để thấy được điểm chung.
So Sánh Kỹ Năng Và Khả Năng
Dưới đây là một số cách khác để giải thích sự khác biệt của kỹ năng và khả năng.
Khả năng là bẩm sinh trong khi các kỹ năng được học hoặc có được nhờ kinh nghiệm.
Ví dụ. Cơ thể cao to và lực lưỡng cùng khả năng phối hợp mắt - tay tốt là lợi thế của bạn, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn có kỹ năng chơi bóng rôr tốt.
Khả năng được định nghĩa là có thể làm điều gì đó - trong khi kỹ năng có thể được định nghĩa là có thể làm tốt điều gì đó.
Ví dụ. Khả năng chạy khác so với kỹ năng chạy nhanh hoặc chạy xa.
Khả năng chỉ đơn giản là đề cập đến tiềm năng của một người để làm điều gì đó. Mặt khác, kỹ năng đề cập đến tiềm năng mà một cá nhân sở hữu để làm một điều gì đó đặc biệt xuất sắc.
Ví dụ. Bạn là một nghệ sĩ giỏi và tác phẩm bạn thực hiện có kỹ năng được đánh giá tốt hơn việc bạn làm nó theo bản năng.
Nhà tuyển dụng có thể thu được rất nhiều từ việc hiểu được sự khác biệt rõ ràng này. Với các kỹ năng, chúng có thể được học và sử dụng để xác định những lỗ hổng mà đào tạo và cố vấn có thể giúp phát triển và giải quyết trong khi khả năng là bẩm sinh. Một ứng viên hoặc một nhân viên có thể có những khả năng có thể được khai thác và sử dụng, ví dụ, khả năng thuyết trình hoặc đàm phán có thể hữu ích. Do đó, sẽ có lợi ích rất lớn nếu có thể xác định khả năng bẩm sinh của một người để phát triển chúng thành các kỹ năng phù hợp.
Điều quan trọng là một nhà tuyển dụng nên tìm hiểu về nhân viên của họ bằng cách tập trung vào khả năng của họ và giúp họ phát triển các kỹ năng của mình.
>>> Tham Khảo: Turnover Ratio - Tỉ Lệ Nhảy Việc
Nguồn: The Difference Between Skills & Abilities - Thomas.co
-
Viện Tâm lý Việt - Pháp
Trụ sở Hà Nội: Số 54 Trần Quốc Vượng, P. Dịch Vọng Hậu, Q. Cầu Giấy, TP. Hà Nội
Trụ sở TP.HCM: Landmark 81, Vinhomes Central Park, 720A Điện Biên Phủ, P.22, Q. Bình Thạnh, Tp. Hồ Chí Minh
Hotline: 0912.012.684 (Zalo, 24/7)
Email: daotao@tamlyvietphap.vn
Facebook: https://www.facebook.com/tamlyvietphap.vn
